SOWA OPAC :

5 wyników

Książka

W koszyku

oceń

Bieszczady : Cierń w wilczej łapie / Stanisław Kryciński. - Wydanie I. - Rzeszów : Libra PL, 2022. - 246, [2] strony : ilustracje ; 23 cm.

Autor

Kryciński Stanisław (1954- )

Forma i typ

Książki Publikacje popularnonaukowe

Temat

Zabytki architektury Kościoły i kaplice Cerkwie Dwory Społeczności lokalne Kolonizacja józefińska Niemcy (naród) Polacy Rusini Bieszczady (góry) Czarna Dolna (woj. podkarpackie, pow. bieszczadzki, gm. Czarna) Hoszowczyk (woj. podkarpackie, pow. bieszczadzki, gm. Ustrzyki Dolne) Łopienka (woj. podkarpackie, pow. leski, gm. Cisna ; okolice) Polana (woj. podkarpackie, pow. bieszczadzki, gm. Czarna ; okolice) Rabe (woj. podkarpackie, pow. bieszczadzki, gm. Czarna) Rosolin (woj. podkarpackie, pow. bieszczadzki, gm. Czarna ; wieś nieistniejąca) Serednie Małe (woj. podkarpackie, pow. bieszczadzki, gm. Czarna) Sokole (woj. podkarpackie, pow. bieszczadzki, gm. Ustrzyki Dolne) Stebnik (woj. podkarpackie, pow. bieszczadzki, gm. Ustrzyki Dolne ; wieś nieistniejąca) Terka (woj. podkarpackie, pow. leski, gm. Solina) Wołkowyja (woj. podkarpackie, pow. leski, gm. Solina ; okolice) Solinka (rzeka) Strwiąż (rzeka) Królestwo Galicji i Lodomerii (1772-1918) Bandrów Narodowy (woj. podkarpackie, pow. bieszczadzki, gm. Ustrzyki Dolne ; okolice) Hoszów (woj. podkarpackie, pow. bieszczadzki, gm. Ustrzyki Dolne)

Gatunek

Opracowanie

Dziedzina i ujęcie

Historia

Większość opisanego w tej książce obszaru położona jest między pasmami Otrytu i Żukowa. Nie ma tu widokowych szczytów, ale za to można spotkać liczne ślady kilkusetletniej historii. Przeważająca część wsi tętniących tu życiem do połowy XX w. dziś nie istnieje. Jest to wynik wysiedleń, które nastąpiły w 1951 r., w związku z tzw. korektą granicy wschodniej i otrzymaniem przez Polskę 480 km terytorium z Lutowiskami i Ustrzykami Dolnymi, w zamian za tereny w widłach Bugu i Sołokii. W granicach Polski znalazły się pozbawione mieszkańców osady z kompletną zabudową i cerkwiami. Jednak decyzją ówczesnych władz można było zasiedlić tylko kilka z nich. Pozostałe zostały unicestwione, domy rozebrano, a polom pozwolono zarosnąć. Ponadto w latach 60. XX w. część z nich została zalana w wyniku napełniania gigantycznego zbiornika wodnego utworzonego powyżej zapory w Solinie. W dorzeczu potoku Czarnego, z istniejących tu dziewięciu wsi, dziś żyją tylko Czarna, Polana i Żłobek. Ta pierwsza, jedna z największych w Bieszczadach, miała dwie cerkwie i dwa dwory, z których jeden był ufortyfikowany. Polana to rzadki przykład wsi zamieszkiwanej niegdyś w połowie przez Polaków i Rusinów. Działała tu kopalnia ropy naftowej, o którą bój toczyli niemiecki hrabia z angielskim dyplomatą. W północno-wschodnim skraju opisywanego obszaru odkryjemy ślady zaginionego zamku w Hoszowie oraz historię niemieckich kolonii w Bandrowie i Steinfelsie. Przeczytamy tu też o kilku wsiach leżących nad Solinką, m.in. o Łopience, z cerkwią skrywającą cudami słynącą ikonę Matki Bożej. Jeszcze osiemdziesiąt lat temu na tutejsze odpusty przybywały kilkutysięczne tłumy. Po tym jak zrujnowana świątynia została odbudowana przez grupę zapaleńców, kult ten odżył i od dwudziestu lat znów gromadzą się tu wierni z całego kraju. Losy sąsiadujących ze sobą Terki oraz Wołkowyi splotły się w XX w. węzłem polsko-ukraińskiego konfliktu, który znalazł krwawy epilog w zbrodni dokonanej w lipcu 1946 r. Tytuł książki nawiązuje do tych wydarzeń.

dostępna do wypożyczenia

Ta pozycja znajduje się w zbiorach 7 placówek. Rozwiń listę, by zobaczyć szczegóły.

Ustrzyki Wypożyczalnia Główna

Są egzemplarze dostępne do wypożyczenia: sygn. Reg. [lok. Wypożyczalnia Główna] (1 egz.)

Wypożyczalnia Brzegi Dolne

Są egzemplarze dostępne do wypożyczenia: sygn. Reg. (1 egz.)

Wypożyczalnia Ustjanowa

Są egzemplarze dostępne do wypożyczenia: sygn. Reg. (1 egz.)

Wypożyczalnia Wojtkowa

Są egzemplarze dostępne do wypożyczenia: sygn. Reg. (1 egz.)

Wypożyczalnia Ropienka

Wszystkie egzemplarze są obecnie wypożyczone: sygn. Reg. (1 egz.)

Bibliobus

Są egzemplarze dostępne do wypożyczenia: sygn. Reg. (1 egz.)

Ustrzyki Czytelnia Główna

Egzemplarze są dostępne wyłącznie na miejscu w bibliotece: sygn. Reg. [lok. Czytelnia Główna] (1 egz.)

Książka

W koszyku

oceń

Bieszczady : Gdzie dzwonnica głucha otulona w chmury / Stanisław Kryciński. - Rzeszów : Wydawnictwo Libra PL, 2021. - 253, [3] strony : faksymilia, fotografie, mapy ; 23 cm.

Autor

Kryciński Stanisław (1954- ).

Forma i typ

Książki Literatura faktu, eseje, publicystyka

Przynależność kulturowa

Literatura polska

Temat

Kryciński, Stanisław (1954- ) Konserwacja zabytków Bieszczady (góry)

Gatunek

Literatura podróżnicza Publikacja bogato ilustrowana

Dziedzina i ujęcie

Historia Podróże i turystyka

Opisana tu część Bieszczadów wciśnięta jest pomiędzy pasmo graniczne a dolinę Sanu – od jego źródeł aż po Rajskie. Podczas przymusowych wysiedleń ludności ukraińskiej do USRR prowadzonych w latach 1945–1946 deportowano niewiele ponad połowę tutejszej populacji. Ludzie skutecznie kryli się w lasach i uciekali na słowacką stronę. Ówczesną granicę państwową ze Związkiem Sowieckim stanowił San, dlatego dotarcie w te tereny możliwe było jedynie od strony Wołkowyi i Cisnej i to wąskimi drogami marnej jakości. Wysiedlenia utrudniała też ukraińska partyzantka, atakująca oddziały wojskowe, które miały je przeprowadzić. W konsekwencji skierowano tu znacznie większe siły Wojska Polskiego, które latem 1947 r., w ramach akcji „Wisła”, wywiozło pozostałych mieszkańców na tzw. Ziemie Odzyskane. Oddziały UPA zostały rozbite lub zmuszone do opuszczenia tego terenu. Nikt tu nie pozostał, a większość zabudowy została spalona lub rozebrana. Dopiero kilkanaście lat po tych wydarzeniach, wraz z nowymi osadnikami zaczęło wracać tu życie. Te puste przestrzenie zawłaszczone przez bujną przyrodę są atrakcją dla turystów. Bowiem to w bieszczadzkich dolinach pozostały wyraźne ślady wsi istniejących tu co najmniej od XVI w. Można je podziwiać wędrując przez Hulskie, Krywe i Tworylne. W tym ostatnim zobaczymy imponujące pozostałości dworskiej zabudowy, ruiny niemieckiej strażnicy i dwa cmentarze. Doskonale zachowane ślady dawnej wsi czekają na nas w Berehach Górnych, a tamtejszy cmentarz zdobi niepowtarzalny nagrobek Hrycia Buchwaka. Na wyobraźnię działają także odkryte spod warstwy roślinności pozostałości wsi Jaworzec, Łuh i Zawój. Zapraszamy zatem do wędrówki po tym terenie – nie tylko utartymi szlakami, ale również zapomnianymi dolinami, nieraz zupełnie pozbawionymi ścieżek. [Libra PL, 2021]

dostępna do wypożyczenia

Ta pozycja znajduje się w zbiorach 3 placówek. Rozwiń listę, by zobaczyć szczegóły.

Ustrzyki Wypożyczalnia Główna

Są egzemplarze dostępne do wypożyczenia: sygn. Reg. [lok. Wypożyczalnia Główna] (1 egz.)

Wypożyczalnia Ustjanowa

Są egzemplarze dostępne do wypożyczenia: sygn. Reg. (1 egz.)

Ustrzyki Czytelnia Główna

Egzemplarze są dostępne wyłącznie na miejscu w bibliotece: sygn. Reg. [lok. Czytelnia Główna] (1 egz.)

Książka

W koszyku

oceń

Bieszczady : morze niepamięci / Stanisław Kryciński. - Wydanie I. - Rzeszów : Libra PL, 2023. - 223, [1] strona : faksymilia, fotografie, mapy, plany, portrety ; 22 cm.

Autor

Kryciński Stanisław (1954- ).

Forma i typ

Książki Publikacje popularnonaukowe

Temat

Cerkwie Społeczeństwo Wsie Wysiedlanie Bieszczady (góry) Góry Sanocko-Turczańskie Berezka (woj. podkarpackie, pow. leski, gm. Solina) Bereżnica Niżna (woj. podkarpackie, pow. leski, gm. Solina) Bereżnica Wyżna (woj. podkarpackie, pow. leski, gm. Solina) Bóbrka (woj. podkarpackie, pow. leski, gm. Solina) Daszówka (woj. podkarpackie, pow. bieszczadzki, gm. Ustrzyki Dolne) Myczków (woj. podkarpackie, pow. leski, gm. Solina) Myczkowce (woj. podkarpackie, pow. leski, gm. Solina) Polańczyk (woj. podkarpackie, pow. leski, gm. Solina) Solina (woj. podkarpackie, pow. leski, gm. Solina) Teleśnica Oszwarowa (woj. podkarpackie, pow. bieszczadzki, gm. Ustrzyki Dolne) Teleśnica Sanna (woj. podkarpackie, pow. bieszczadzki, gm. Ustrzyki Dolne) Zwierzyń (woj. podkarpackie, pow. leski, gm. Olszanica) Jezioro Solińskie (zbiornik wodny) Jezioro Myczkowskie (zbiornik wodny) San (dopływ Wisły ; rzeka)

Gatunek

Opracowanie

Dziedzina i ujęcie

Historia

Jezioro Solińskie przyciąga tysiące turystów i wczasowiczów, którzy uważają, że jest ono największą atrakcją Bieszczadów. Inni omijają je z daleka, bowiem wolą cieszyć oczy widokami z połonin. Ci, którzy wybierają Jezioro widzą malownicze zarysy gór odbijających się w wodzie. Tej wodzie, która zalała istniejące od kilkuset lat osady. Gruba warstwa współczesności przykryła też wsie wokół „bieszczadzkiego morza”, a szczególnie Polańczyk i Solinę. Woda pochłonęła teren, gdzie do 1939 r. stało prawie 600 domów, trzy cerkwie, kościół, klasztor i rosło niemal 500 ha lasu. Przykryła również cztery cmentarze. Kilka kilometrów na północ napotkamy wieś Myczkowce, o metryce sięgającej X w. Sąsiaduje ona ze Zwierzyniem, w którym znaleziono emaliowany krzyż z XIII w., wykonany we francuskim mieście Limoges. Ze zwierzynieckiej cerkwi pochodzą XV-wieczne ikony będące dziś ozdobą Muzeum Narodowego we Lwowie. W jej pobliżu trafimy na cudowne źródło i usłyszymy legendy o dawnym monastyrze. Pod grodziskiem w Myczkowcach przebito sztolnię, która doprowadza do elektrowni wodę spiętrzoną w Zalewie Myczkowieckim. Cztery kilometry na zachód od zapory w Solinie natkniemy się na opuszczoną, zarośniętą dolinę ze śladami domów, kaplicy i cmentarza. Tu istniała Bereźnica Niżna, którą w latach 40. XX w zdmuchnął „wiatr historii”. Teleśnica Sanna, dziś zatopiona, była świadkiem chłopskiej rebelii z początkiem lipca 1932 r., kiedy to policja tłumiła wystąpienia ludności zaniepokojonej wieściami o „powrocie pańszczyzny”. W niedalekiej Bereźnicy Wyżnej gospodarował w połowie XIX w. Zygmunt Kaczkowski, którego sławę jako powieściopisarza przyćmił dopiero Henryk Sienkiewicz. U osiadłego w Bóbrce dramaturga i komediopisarza Józefa Blizińskiego bywał wybitny etnograf i folklorysta Oskar Kolberg, który zebrał tu cenne materiały do dzieła swojego życia. W Berezce zobaczymy imponujące ruiny murowanej cerkwi. Wreszcie w Polańczyku, w skromnym kościółku, będącym dawną cerkwią, spotkamy siedemnastowieczną ikonę Matki Bożej Łopieńskiej, pochodzącą z największego sanktuarium maryjnego przedwojennych Bieszczadów.

dostępna w czytelni

Ta pozycja znajduje się w zbiorach 2 placówek. Rozwiń listę, by zobaczyć szczegóły.

Ustrzyki Wypożyczalnia Główna

Wszystkie egzemplarze są obecnie wypożyczone: sygn. Reg. [lok. Wypożyczalnia Główna] (1 egz.)

Ustrzyki Czytelnia Główna

Egzemplarze są dostępne wyłącznie na miejscu w bibliotece: sygn. Reg. [lok. Czytelnia Główna] (1 egz.)

Książka

W koszyku

oceń

Pogórze Przemyskie : tajemnice doliny Wiaru / Stanisław Kryciński. - Rzeszów : Wydawnictwo Libra PL, 2019. - 306, [2] strony : ilustracje, fotografie, mapy ; 22 cm.

Autor

Kryciński Stanisław (1954- ). Giemza Jarosław. Pacławskie cerkwie i cudowna ikona Bogurodzicy Hodigitrii

Forma i typ

Książki Publikacje popularnonaukowe

Temat

Pogórze Przemyskie Wiar (dolina)

Gatunek

Opracowanie

Dziedzina i ujęcie

Historia

dostępna do wypożyczenia

Ta pozycja znajduje się w zbiorach 2 placówek. Rozwiń listę, by zobaczyć szczegóły.

Ustrzyki Wypożyczalnia Główna

Są egzemplarze dostępne do wypożyczenia: sygn. Reg. [lok. Wypożyczalnia Główna] (1 egz.)

Ustrzyki Czytelnia Główna

Egzemplarze są dostępne wyłącznie na miejscu w bibliotece: sygn. Reg. [lok. Czytelnia Główna] (1 egz.)

Książka

W koszyku

oceń

Pogórze Przemyskie : w krwawym zakolu Sanu / Stanisław Kryciński. - Rzeszów : Wydawnictwo Libra PL, 2020. - 446, [2] strony : ilustracje, fotografie, mapy ; 22 cm.

Autor

Kryciński Stanisław (1954- ).

Forma i typ

Książki Publikacje popularnonaukowe

Temat

Ukraińska Powstańcza Armia (UPA) Akcja "Wisła" (1947-1950) Wysiedlanie Ukraińcy Polacy Pogórze Przemyskie San (dopływ Wisły ; dolina) Bircza (woj. podkarpackie, pow. przemyski, gm. Bircza) Dobra (woj. podkarpackie, pow. sanocki, gm. Sanok) Korzeniec (woj. podkarpackie, pow. przemyski, gm. Bircza) Wola Korzeniecka (woj. podkarpackie, pow. przemyski, gm. Bircza) Rudawka (woj. podkarpackie, pow. przemyski, gm. Bircza) Kotów (woj. podkarpackie, pow. przemyski, gm. Bircza) Nowa Wieś (woj. podkarpackie) Bachów (woj. podkarpackie) Brzuska (woj. podkarpackie, pow. przemyski, gm. Bircza) Sufczyna (woj. podkarpackie, pow. przemyski, gm. Bircza) Brzeżawa (woj. podkarpackie, pow. przemyski, gm. Bircza) Ulucz (woj. podkarpackie, pow. brzozowski, gm. Dydnia) Hroszówka (woj. podkarpackie, pow. brzozowski, gm. Dydnia) Dąbrówka Starzeńska (woj. podkarpackie) Pawłokoma (woj. podkarpackie, pow. rzeszowski, gm. Dynów) Borownica (woj. podkarpackie, pow. przemyski, gm. Bircza ; okolice) Jawornik Ruski (woj. podkarpackie, pow. przemyski, gm. Bircza) Żohatyn (woj. podkarpackie, pow. przemyski, gm. Bircza) Leszczawka (woj. podkarpackie, pow. przemyski, gm. Bircza) Kuźmina (woj. podkarpackie, pow. przemyski, gm. Bircza) Lachowa (woj. podkarpackie, pow. sanocki, gm. Tyrawa Wołoska) Kreców (woj. podkarpackie, pow. sanocki, gm. Tyrawa Wołoska)) Polska

Gatunek

Opracowanie

Dziedzina i ujęcie

Historia

To druga część opowieści Stanisława Krycińskiego o Pogórzu Przemyskim, opisująca północno-zachodnią część tej krainy, m.in. takie miejscowości jak Bircza, Ulucz, Piątkowa, Pawłkokoma czy Żohatyn. To 450 stron, mnóstwo map i unikalnych fotografii. Pod koniec XIX stulecia rodzące się nacjonalizmy - polski i ukraiński - uznały San, pomiędzy Sanokiem a Przemyślem, za granicę etniczną.To rozgraniczenie przyniosło tragiczne skutki w latach 1944-1947. Przywołać tu wystarczy mordy w Pawłokomie, Bachowie, Brzusce, Sufczynie i Borownicy. Te niezwykle tragiczne wydarzenia do dziś wywołują kontrowersje, wielu zapomina, że ofiary były po obu stronach - polskiej i ukraińskiej, o tym, że zabijano niewinnych cywili, kobiety i dzieci. Jednak Pogórze Przemyskie to nie tylko trudne dzieje stosunków polsko-ukraińskich, ta malownicza, pograniczna i wielokulturowa dolina Sanu ma przebogatą historię (to tu odkryto pozostałości najstarszych osad słowiańskich na ziemiach polskich) i liczne jej pozostałości jak szesnastowieczne ruiny obronnego zamku w Dąbrówce Starzeńskiej. Ozdobą tej krainy są wiekowe drewniane cerkwie, a wśród nich te najstarsze - w Uluczu i Piątkowej.

dostępna do wypożyczenia

Ta pozycja znajduje się w zbiorach 2 placówek. Rozwiń listę, by zobaczyć szczegóły.

Ustrzyki Wypożyczalnia Główna

Są egzemplarze dostępne do wypożyczenia: sygn. Reg. [lok. Wypożyczalnia Główna] (1 egz.)

Ustrzyki Czytelnia Główna

Egzemplarze są dostępne wyłącznie na miejscu w bibliotece: sygn. Reg. [lok. Czytelnia Główna] (1 egz.)